Göktürkler’in sonu olan 745 tarihi, Uygurların kuruluş tarihidir. Göktürk Hakanlığı’na tabi bulunan Dokuz Oğuz On Uygurlar, 8. asrın başlarından itibaren gittikçe kuvvetlenmişlerdir. Liderleri Kutluğ Bilge Kül Kağan, nihayet 745 yılında Göktürk Hanedanlığı’na son verdi. Ve Uygur Devleti’ni kurdular.
Uygurlar Milat’tan Önce 73 yılında Hunlar’a tabi olmuşlardı. Göktürkler daha kurulmadan Urumçu ve Turfan yörelerinde yüksek bir medeniyetin temsilcisi idiler.
İlk Uygur Hakanı Kutluğ Bilge Kül Kağan, tahta geçtikten bir yıl sonra yani 746 yılında ölünce; yerini oğlu İl-Etmiş Bayınçur aldı. En meşhur Uygur kağanlarından biri olan Bayınçur, doğu ve batı Göktürk topraklarını birleştirerek birliği sağladı. Sadece Hazarlar’ı hakimiyet altına alamamıştı. Bununla beraber kudreti öylesine artmıştı ki; Çin’in iç işlerine bile karışıyorlardı. Ve Çin İmparatorları kızlarını ona eş olarak vermek suretiyle sınırlarını emniyette tutabilmişlerdi.
Türk memleketlerinde devletin kudretine paralel olarak halkın refah seviyesi de yükselmişti. 13 yıl saltanat süren Bayınçur Kağan’ın kendi adına diktirdiği Göktürk alfabesiyle yazılmış bir kitabe, zamanımıza kadar gelmiştir...
Üçüncü Uygur Hakanı Bögü Kağan zamanında, 759 ile 780 yıllarında Türkler arasında yavaş yavaş yayılmaya başlayan Mani dini, 763’te bir törenle resmen kabul edilmişti. Ve Türklerin dini olmuştu. Oldukça zenginleşen Dokuz Oğuz On Uygurlar, eski sade hayatlarını bırakmaya başlamışlardı. Muhteşem saraylar inşa ettiler. Sefahat ve eğlenceye dalan Bögü Kağan, kendisine yapılan ihtarlara aldırış etmedi. Ve bunun cezasını yapılan bir ihtilal sonucu tahtını ve hayatını kaybederek ödedi.
O sıralarda en kudretli devrini yaşayan Abbasiler kuzeyde Hazarlar’la, doğuda Maveraünnehir’de de Uygurlarla komşu idiler. Her iki Türk devletiyle de savaşan Araplar, Uygurlar’ın bir iki saldırısını başarıyla püskürttüler. Esir alınan bazı Türklerden kâğıt yapmayı öğrendiler. Ve kâğıt imalatı tekniği, İslam dünyasına yayıldı. Bununla birlikte Mısır Papirüsleri ortadan kalktı. Araplar Hazarlar’la yapılan savaşlarda ise başarılı olamamışlardı. 762, 764 ve 798 yıllarında saldırılarını artıran Hazarlar, Musul’a kadar ilerleyip Arapları perişan ettiler.
DEVAMI GELECEK...
İlk Uygur Hakanı Kutluğ Bilge Kül Kağan, tahta geçtikten bir yıl sonra yani 746 yılında ölünce; yerini oğlu İl-Etmiş Bayınçur aldı. En meşhur Uygur kağanlarından biri olan Bayınçur, doğu ve batı Göktürk topraklarını birleştirerek birliği sağladı. Sadece Hazarlar’ı hakimiyet altına alamamıştı. Bununla beraber kudreti öylesine artmıştı ki; Çin’in iç işlerine bile karışıyorlardı. Ve Çin İmparatorları kızlarını ona eş olarak vermek suretiyle sınırlarını emniyette tutabilmişlerdi.
Türk memleketlerinde devletin kudretine paralel olarak halkın refah seviyesi de yükselmişti. 13 yıl saltanat süren Bayınçur Kağan’ın kendi adına diktirdiği Göktürk alfabesiyle yazılmış bir kitabe, zamanımıza kadar gelmiştir...
Üçüncü Uygur Hakanı Bögü Kağan zamanında, 759 ile 780 yıllarında Türkler arasında yavaş yavaş yayılmaya başlayan Mani dini, 763’te bir törenle resmen kabul edilmişti. Ve Türklerin dini olmuştu. Oldukça zenginleşen Dokuz Oğuz On Uygurlar, eski sade hayatlarını bırakmaya başlamışlardı. Muhteşem saraylar inşa ettiler. Sefahat ve eğlenceye dalan Bögü Kağan, kendisine yapılan ihtarlara aldırış etmedi. Ve bunun cezasını yapılan bir ihtilal sonucu tahtını ve hayatını kaybederek ödedi.
O sıralarda en kudretli devrini yaşayan Abbasiler kuzeyde Hazarlar’la, doğuda Maveraünnehir’de de Uygurlarla komşu idiler. Her iki Türk devletiyle de savaşan Araplar, Uygurlar’ın bir iki saldırısını başarıyla püskürttüler. Esir alınan bazı Türklerden kâğıt yapmayı öğrendiler. Ve kâğıt imalatı tekniği, İslam dünyasına yayıldı. Bununla birlikte Mısır Papirüsleri ortadan kalktı. Araplar Hazarlar’la yapılan savaşlarda ise başarılı olamamışlardı. 762, 764 ve 798 yıllarında saldırılarını artıran Hazarlar, Musul’a kadar ilerleyip Arapları perişan ettiler.
DEVAMI GELECEK...
MURATLIMIZIN EN BÜYÜK SORUNU NEDİR?
Çevre ve hava kirliliği
Ulaşım ve otopark
Çarpık kentleşme
Alt yapı ve kanalizasyon
Asayiş ve uyuşturucu
Yeşil alan ve parklar
Yol ve kaldırımlar
Günlük Kurlar
